Amasya’nın tarım ve hayvancılık sektörlerine yönelik 13 önemli proje, “Tarım Şehr-i Amasya” başlığıyla kamuoyuyla paylaşıldı.
Vali Dr. Osman Varol’un göreve başlamasında bu yana gerçekleştirdiği koordineli çalışmalar ve araştırmalar neticesinde ilimizin tarım ve hayvancılık sektörlerine yönelik oluşturulan 13 önemli proje, düzenlenen basın toplantısı ile kamuoyuyla paylaşıldı.
Toplantıda Vali Dr. Osman Varol’un yanı sıra Amasya Milletvekilleri Mustafa Levent Karahocagil ile Hasan Çilez, İl Genel Meclisi Başkanı Zeki Erarslan, kamu kurum ve kuruluş müdürleri, proje uzmanları ve basın mensupları bulundu.
Vali Dr. Osman Varol projelerin tanıtım sunumu öncesi yaptığı değerlendirmelerde şu ifadelere yer verdi:
“Amasya’da göreve başladıktan sonra öncelikle saha çalışması yaptık ve ilimizin dört ana sektörde eksiklerini, ihtiyaçlarını tespit ettik. Daha sonra bunlar bölgesel ve ulusal kalkınma programlarıyla kesiştirilerek kısa, orta ve uzun vadeli programlar belirlendi. Daha sonra bu eylem planlarını takip etmesi için gerekli kurumlarımıza sunduk.
Tarımda özellikle birkaç kalemde önemli, iddialı üretim rakamlarına sahibiz. Soğanda malumunuz yıllara göre, iklimin gidişatına göre Türkiye genelinde birinci veya ikinci oluyoruz. Yine kiraz üretiminde önemli bir yere sahibiz. %5,5 - %6 arası bir üretimle Türkiye’de dördüncü sıradayız. Çok yüksek kaliteye sahip bir üretimimiz var bunun büyük bölümü ihracat ürünü olarak ortaya çıkıyor. Yine coğrafi işaret tescilini aldığımız çiçek bamyasında önemli bir noktadayız. Bunun ayrıca gastronomi alanında değerlendirilmesi için başka çalışmalarımız da mevcut. 3.500 dekar kayıtlı, toplamda ise 4.500 dekar civarında ciddi bir sera alanımız mevcut. Bunun sonucunda çok ciddi bir domates üretimimiz mevcut.
Hayvancılıkta da çok önemli bir yere sahibiz. Canlı hayvan varlığımız hem büyükbaşta hem de küçükbaşta ciddi bir artış gösterdi. Büyükbaş hayvancılıkta Suluova bölgemiz ciddi bir kümelenmeye sahip. Türkiye’de ilklerden biri olan Suluova Besi OSB’ye sahibiz. Siyasilerimizin, kurumlarımızın katkısıyla burası ciddi bir atılım gerçekleştirerek boş 18 alanın tamamı tahsis edildi. Bu yılsonuna kadar Besi OSB’nin tamamen dolması planlanmakta ve hatta bir genişleme sahası öngörülmektedir. Türkiye’de teknoloji açısından birinci, kapasite açısından üçüncü büyük et entegre tesisimiz burada bulunmaktadır. “Amasya” adını kullanarak bir marka oluşturdular ve market zinciri kuruyorlar. Bu anlamda hayvancılık tarafında da çok ciddi bir konumdayız.
Dünya çok hızlı dönüyor, çok hızlı ilerliyor. Bizim de bu hızlı gelişen piyasa koşullarında bulunabilmek için sağlam adımlar atmamız gerekiyor. Bu anlamda az önce belirttiğim hususlarda arkadaşlar büyük gayret gösterdiler, büyük çabalar sarf ettiler ve bunun sonucunda bir grup proje ortaya koyduk. Bu projelerin bir kısmı ölçek olarak piyasaya örnek olabilecek boyutta. Bazıları rakamsal olarak çok büyük meblağlar içermese de o sektörde önemli farkındalıklar oluşturabilecek seviyede. Bazıları da maliyetleri olarak Türkiye’de sayılı olabilecek çok ciddi büyüklüklerde projeler.
Bunları gerçekleştirerek hem ilimizde zaten iyi olan tarım sektörünü bir üst düzeye çıkarmayı hem de tarımsal üretimde artı değerleri, tarımsal üretimden elde edilen geliri daha üst düzeylere çıkarmayı amaçlıyoruz. Üretim süreçlerinde ilimizde dikkat çeken önemli bir nokta da üreticiden ziyade ara işlemleri sağlayanların bu piyasadan daha çok kazanç elde ettiğini görüyoruz. Önümüzdeki dönemde de bu alanda bazı çalışmalarımız olacak. Şimdiden bu projelerin hayırlara vesile olmasını diliyorum.”
Vali Varol’un konuşmasının ardından Amasya’nın tarım ve hayvancılık sektörlerine yönelik olan 13 önemli proje tanıtıldı. Bu projeler:
1-) NADAS ALANLARININ DARALTILARAK TARIMSAL ÜRETİME KAZANDIRILMASINA YÖNELİK “NOHUT YETİŞTİRİCİLİĞİ PROJESİ”
- Yemeklik tane baklagillerden nohut özellikle kurak iklim koşullarında toprak verimliliğini koruma, artırma ve nadas alanlarının azaltılmasında kullanılma olanağı bulan bir bitkidir.
- Ülkemizde 5 Milyon dekar alanda 630 Bin ton nohut üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 17 Bin dekar alanda 2 Bin ton üretim gerçekleşmektedir.
- Nadas alanlarının tarımsal üretime kazandırılması kapsamında baklagiller gibi kuraklığa dayanıklı bitki çeşitlerinin üretimlerinin desteklenerek 31.159 hektar olan nadas alanlarının her yıl %5 azaltılarak 2023 yılında 24.500 hektar seviyesine indirilmesi hedeflenmektedir.
2-) NADAS ALANLARININ DARALTILARAK TARIMSAL ÜRETİME KAZANDIRILMASINA YÖNELİK “ASPİR YETİŞTİRİCİLİĞİ PROJESİ”
- Farklı değerlendirilme şekilleri de bulunan aspir özellikle yarı kurak bölgelerde, toprak derinliği ve toprak verimliliği az olan kısımlarda, birim alan verimi en yüksek olan yağ bitkisidir.
- Yabancı ot mücadelesi hariç kimyasal mücadeleye ihtiyaç duymamaktadır.
- Dikenli yapısından dolayı domuz zararından etkilenmemektedir.
Ülkemizde 247 Bin dekar alanda 35 Bin ton aspir üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 5.400 dekar alanda 841 ton üretim gerçekleşmektedir.
3-) BAĞCILIĞIN CANLANDIRILMASI VE GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK “YÜKSEK SİSTEM BAĞ YETİŞTİRİCİLİĞİ PROJESİ”
- Bağcılık açısından yerkürenin en elverişli iklim kuşağı üzerinde bulunan Türkiye, asmanın gen merkezi olmasının yanı sıra son derece eski ve köklü bir bağcılık kültürüne de sahiptir.
- Yüksek sistem bağcılık (telli terbiye sistemi) modeli; toprak işleme, budama, hasat ve ilaçlı mücadele konusunda daha elverişli, ürün verimi ve ürün kalitesi açısından avantajlı ayrıca makineli tarıma da uygun bir sistemdir.
- Ülkemizde 2 Milyon dekar alanda 1,5 Milyon ton sofralık çekirdekli üzüm üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 7 Bin dekar alanda 10 Bin ton üretim gerçekleşmektedir.
- Ülkemizde 611 Bin dekar alanda 464 bin ton şaraplık üzüm üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 396 dekar alanda 300 ton üretim gerçekleşmektedir.
4-) ALTERNATİF ÜRÜN TARIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI KAPSAMINDA “KAPAMA TRABZON HURMASI BAHÇESİ TESİSİ”
- Geleneksel üretim kalıplarından sıyrılıp rekabet gücü yüksek, verimli ve kaliteli bitkisel üretim modeline geçmek için katma değeri yüksek yeni ve alternatif ürünlerin yöre ile buluşturularak yöre tarımına kazandırılması amaçlanmaktadır.
- Soğuk zararına (ilkbahar geç donları) uğrama ihtimali minimum seviyededir.
- Kimyasal mücadeleye fazla ihtiyaç duymamaktadır.
- Eylül – Ekim aylarında, ilimizde mevcut diğer meyvelerin hasatlarının tamamlandığı dönemde hasat edilip pazara sunulmaktadır.
- Hasat periyodunun uzun olmasından dolayı dışarıdan işçi tutulmadan aile bireyleri tarafından hasadı tamamlanabilmektedir.
- Ağaç başına verimi yüksektir. (İlimizde ağaç başına verim 84 kg’dır.)
- Trabzon hurması taze tüketildiği gibi kuru olarak da tüketilen bir meyve olup, kurusunun ekonomik değerinin yüksek olması üretim fazlasının kurutularak değerlendirilmesini sağlamaktadır.
- Ülkemizde 28 Bin dekar alanda 47 Bin ton Trabzon hurması üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 128 dekar alanda 626 ton üretim gerçekleşmektedir.
5-) ALTERNATİF ÜRÜN TARIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI KAPSAMINDA “KAPAMA HÜNNAP BAHÇESİ TESİSİ”
- Hünnabın İlkbahar geç donlarından etkilenmeyip ikinci yılda ürün verimine başlaması, fazla miktarda hastalık ve zararlı konukçusunun bulunmaması ve yüksek gelir elde edilmesi alternatif bir ürün olma özelliğini arttırmaktadır.
- Hünnap taze tüketildiği gibi kuru olarak da tüketilen bir meyvedir.
- Ülkemizde 1.621 dekar alanda 792 ton Hünnap üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 268 dekar alanda 264 ton üretim gerçekleşmektedir. İlimiz Hünnap üretiminde Ülke genelinde 1. sıradadır.
6-) YÖREYE AİT ÜRÜNLERİN “ORGANİK KOŞULLARDA” ÜRETİMİNİN DESTEKLENMESİ VE YAYGINLAŞTIRILMASI
- Organik tarım ile kaliteli ve sağlıklı ürün elde edilerek aynı zamanda çiftçi ve ülke ekonomisine katkı sağlanmış olacaktır.
- Küçük ölçekli arazilerde ürün yetiştiriciliği yapan üreticilerimizin ürünlerinin sertifikalandırılarak konvansiyonel ürünlere göre pazar paylarının güçlendirilmesi amaçlanmaktadır.
- Ülkemizde 543 Bin dekar alanda 2,4 Milyon ton organik tarım ürünleri üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 1.475 dekar alanda 1.579 ton üretim gerçekleşmektedir.
7-) TARIMSAL FAALİYETLERDEN DOLAYI ORTAYA ÇIKAN ÇEVRE KİRLİLİĞİNİN ÖNLENMESİ
- İyi Tarım Uygulamaları, tarımsal üretimin çevre, insan ve hayvan sağlığına zarar vermeden, doğal kaynakları koruyarak, tarımda izlenebilirlik ve sürdürülebilirlik ile gıda güvenliğini sağlayarak yapılmasıdır.
- Ülkemizde 6,3 Milyon dekar alanda 6,9 Milyon ton iyi tarım ürünleri üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 7.340 dekar alanda 26.287 ton üretim gerçekleşmektedir.
8-) BÖLGEYE UYGUN ALTERNATİF YEM BİTKİLERİNİN BELİRLENEREK ÜRETİME TEŞVİK EDİLMESİ VE MEVCUT YEM BİTKİ EKİM ALANLARININ ARTTIRILMASI
- Ülkemiz hayvancılığının kaliteli kaba yem ihtiyacının karşılanabilmesi ve hayvancılığımızın uluslararası rekabete uygun şekilde gelişmesinin sağlanabilmesi için yem bitkilerinin ekiliş alanlarının artırılmasının yanında birim alandan daha fazla verim alınabilmesi için alternatif yem bitkilerinin tanıtılması, yaygınlaştırılması ve İlimizde ekilişlerinin artırılması amaçlanmıştır.
- Atıl durumda olan marjinal tarım arazileri için alternatif bir ürün olan triticale, çok yıllık bir ürün olan baklagil yem bitkisi korunga ve hayvancılık için protein değeri yüksek, ekildiği arazide ikinci ürün ekimine de imkan sağlayan İtalyan çimi üretiminin yapılması ile alternatif yem bitkileri yaygınlaştırılacaktır.
- Ülkemizde 20 Milyon dekar alanda 52,3 Milyon ton yem bitkisi üretimi gerçekleşmekte olup, İlimizde 140 Bin dekar alanda 481 Bin ton üretim gerçekleşmektedir.
9-) AMASYA İLİNDE SÜT SIĞIRI YETİŞTİRİCİLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE DAMIZLIK SÜT SIĞIR İŞLETMELERİNİN NİTELİK VE NİCELİKLERİNİN ARTIRILMASI PROJESİ
- Küçük ve orta ölçekli süt sığırı yetiştiriciliği yapan işletmelerde, modernizasyonun sağlanarak hayvan refahının artırılması ile buzağı bakım ve besleme şartlarının iyileştirilmesi sayesinde; hem süt üretiminde miktar ve kalitenin yükseltilmesi, hem de buzağı kayıplarının önlenerek hayvancılıkta uzun vadede başarılı sonuçlar elde edilmesi amaçlanmaktadır.
- Buzağı kayıplarının bir kısmı yavru atma nedeniyle büyük bir kısmı da doğum sonrası ishal, göbek iltihabı ve solunum sistemi hastalıkları nedeniyle olmaktadır. Bu nedenle temiz bir barınak ve bu ortamda buzağıya sağlanan temiz hava ve temiz su ile kuru ve bol altlık sayesinde ölüme sebep olan faktörler azaltılabilir.
- Ne kadar fazla sayıda buzağı yaşatılırsa işletmeler o kadar güçlü bir şekilde faaliyetlerine devam edeceklerdir.
10-) 1. ETAP DAMLAÇİMEN KÖYÜ ENTEGRASYON ÜRETİM TESİSİ PROJESİ
- Projenin süresi 25 yıldır.
- Projenin Kapasitesi: 3.500 dekar Misket Elması, 1.750 dekar ara üretim, 600 dekar çiçek bamyası
- Projenin Amaçları: Yatırım, İstihdam, Üretim, Markalaşma, Güvenilir Gıda, İç Pazar & İhracat, Sosyo-Ekonomik Gelişim
- Projenin Diğer Faaliyetleri: Arıcılık, İpek Böcekçiliği, Dokuma Atölyesi, Küçükbaş Hayvancılık, Kanatlı Hayvancılık
- Amasya İçin Önerilen Entegre Projeler: Amasya Misket Elması, Amasya Çiçek Bamyası, Özbek Üzümü Tesisi (Kuruyemiş), Ulukale Dutu (Çerezlik), Trabzon Hurması (Kurutmalık), İpek Böcekçiliği
- Beklenen Sonuçlar ve Sürdürülebilirlik: İstihdam artar, tersine göç başlar; Gelir ve nitelikli işgücü artar; Eğitim seviyesi yükselir; Kadın istihdamı artar; tarıma dayalı sanayi ve yan sektörleri gelişir; İşlenmiş ürün ihracatı başlar; Sosyolojik ve psikolojik sorunlar azalır; Refah seviyesi artar; Enerji, su, gübre-ilaç ve işgücü tasarrufu sağlanır; Verim ve kalite artar, lojistik merkezi oluşur; Birim alandan daha yüksek verim; Doğal afetlere karşı riskleri en aza indirilmiş tesisler; Nitelikli işgücü; Sağlıklı nesiller için doğal çözümler üretmek; Çalışanlar için; hem bir okul, hem de üstü açık fabrika.
11-) AMASYA MİSKET ELMASININ ÜRETİMİNİN VE PAZAR PAYININ ARTTIRILMASI EYLEM PLANI
- Ülkemizin Amasya Elması üretiminin %4,3’ünü karşılayan Amasya, Niğde ve Kayseri’den sonra 9.319 ton üretim ile ülkemizde 3. sıradadır.
- Özelliklerini Amasya’nın coğrafi koşullarından ve iklimsel özelliklerinden alır. Yeşilırmak vadisi boyunca hüküm süren mikro havzasında yetişir. Meyve kabuk rengi, güneş gören kısımları koyu diğer tarafları ise açık kırmızı ve yeşildir.
- Ülkemiz, elmanın anavatanlarından birisi olmasına rağmen ticari anlamda yetiştiriciliği yapılan çeşitlerin sayısı azdır.
- Ağırlıklı olarak taze elma ticaretinin yapıldığı dünya piyasalarında ülkemizin sahip olduğu üretim potansiyelini ve rekabetçiliği koruyacak tedbirler geliştirilmesi gerekmektedir.
12-) AMASYA İLİ KİRAZ ÜRETİMİNİN VE İHRACATININ ARTTIRILMASI EYLEM PLANI
- Kiraz dünyada geniş bir yayılım göstermesine rağmen; ABD, Türkiye, Fransa ve İtalya önemli ticari üretim ülkelerindendir. Türkiye üretim miktarı açısından iklime bağlı olarak ABD’den sonra 2. sırada gelmektedir. Memleketimizin üretim miktarı yüksek olmasına rağmen; üretim kalitesi ve ihraç edilebilir miktar yönünden istenilen seviyede değildir.
- Ülkemizin kiraz üretiminin %5,7’sini karşılayan Amasya, 36.444 ton üretim miktarı ile ülkemizde 6. sıradadır.
- Üretim miktarımız sürekli artmaktadır. Ağaç başına verim 25 kg civarındadır. Ancak üretimimizin %10 gibi düşük bir miktarı ihraç edilebilmektedir.
- Memleketimizde kirazın taze meyve olarak ihracının yanı sıra; dünya pazarlarında “Türk Kirazı” olarak satışa sunulan 0900 ziraat kiraz çeşidinin işlenerek satılması da giderek artmaktadır.
13-) TAŞOVA TARIMA DAYALI İHTİSAS SERA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ PROJESİ
- Taşova Tarıma Dayalı İhtisas Sera Organize Sanayi Bölgesi (TDİOSB), Amasya ili Taşova ilçesi Andıran köyü sınırları içerisinde olup, Taşova ilçe merkezine yaklaşık 16 km, Amasya il merkezine yaklaşık 65 km mesafededir. İlçe E80 karayoluna yaklaşık 4 km mesafede bulunmakta ve Tokat Havalimanı’na olan uzaklığı ise yaklaşık 90 km’dir. Amasya Taşova ile Tokat Havalimanı arası mesafe süre olarak yaklaşık 1 saat 27 dakika sürmektedir.
Yapılan Faaliyetler:
- Samsun ili Bafra ilçesinde kurulan Tarıma Dayalı İhtisas (Sera) Organize Sanayi Bölgesine 2016 yılında yapılan faaliyetler hakkında bilgi almak amacıyla ziyaret gerçekleştirilmiştir.
- Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) ile görüşülmüş ve fizibilite çalışmaları ile ilgili özel bir firmadan teknik destek alınmıştır.
- Taşova tarıma Dayalı Sera İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kuruluşu sürecinde şu an Müteşebbis heyetinin oluşturulması, başvuru projesinin hazırlanması ve kamu kurum ve kuruluşlardan gerekli görüşlerin alınması için yazışma yapılmaktadır.
Sunum esnasında ve sunumun ardından basın mensuplarının merak ettiği hususlar açıklığı kavuşturuldu.
Amasya Milletvekili Mustafa Levent Karahocagil yaptığı değerlendirmede; Amasya’nın enerji kaynakları ve çeşitliliği açısından çok önemli rezerve sahip olduğunu belirterek bu kaynakların tarım ve hayvancılıkta kullanılabilirse çiftçimize büyük kolaylık sağlayacağına değindi.
Amasya Milletvekili Hasan Çilez yaptığı değerlendirmede; tanıtılan bu 13 projenin gerçekten çok önemli, içleri dolu ve Amasyalı çiftçimiz için büyük bir fırsat olduğunu belirtti. Projeler hakkında tek tek düşüncelerini ifade ederek birçoğunun uzun yıllar kendisinin de hayalinde olan projeler olduğunu vurguladı. Projelerin her birinde emeği geçenlere Vali Dr. Osman Varol’un nezdinde teşekkürlerini iletti.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
